Euskadiko Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeak positibotzat jo ditu bai ekimena bai dekretu-proiektuaren edukia
Euskadiko Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeak Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak helarazitako "Euskadiko Kooperatiben Legearen Erregelamendua onartzen duen dekretu-proiektuari" buruzko txostena egin du. Aztertu ondoren, Batzordeak dekretu-proiektua izapidetzean kontuan hartu beharko liratekeen gogoeta batzuk planteatu ditu.
Arau honen xedea Euskadiko Kooperatiben abenduaren 20ko 11/2019 Legea garatzea da, pertsona juridiko kooperatiboaren antolaketan eta funtzionamenduan eta betetzen duen jardueran segurtasun juridikoa bermatzeko xehetasun handiagoa behar duten gaiak definituz.
EAEk, Autonomia Estatutuaren 10.23 artikuluan oinarrituta, eskumen esklusiboa du kooperatiben arloan eta hori zenbait arauditan islatu da, hala nola 1/1982 Legean eta 4/1993 Legean, zeinek lege-garapena aldatu baitzuten kooperatibekin lotutako egoera eta erronka berrietara egokitzeko. Araudiaren sakabanatze-testuinguru horrek eragin zuen 11/2019 Legea onartzea. Besteak beste, lege horrek bat egin zuen 4/1993 Legea hurrenez hurren aldatuz joan ziren lege-testuekin. Kooperatiben erregulazio-alderdi guztiak osorik konfiguratzea ezinezkoa zenez, eta errealitate ekonomikoa gero eta globalizatuagoa eta aldakorragoa zenez, 11/2019 Legearen arau-garapena abian jarri behar izan zen, eta horrek berekin ekarri zuen Euskadiko Kooperatiben Erregistroaren antolaketa eta funtzionamenduaren erregelamendua onartzen duen ekainaren 13ko 84/2023 Dekretua, eta, ondoren, kooperatiben ikuskaritzari eta zehapen-prozedurari buruzko otsailaren 13ko 12/2024 Dekretua.
Aurkezten zaigun dekretu-proiektuak sozietate-araubidearekin zerikusia duten alderdiak arautzen ditu, hala nola jarduera kooperatibizatuan parte hartzea, sozietate-baja eta eszedentzia-egoera; ekonomikoa, dirua itzultzea, borondatezko erreserbak, galeren egozpena, administratzaileen ordainsaria; eta, batez ere, legean gutxieneko moduan araututako kooperatiba-mota jakin batzuen mota juridikoa integratzea, aukera ematen baitute sortzen ari diren sektore ekonomiko berrietan kooperatibizatzeko, bai eta kooperatiba-sozietateak sortzeko eta sustatzeko metodologia berriak ere.
Euskadiko Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeak positibotzat jo ditu bai ekimena bai dekretu-proiektuaren edukia, ez baitago beste aukera erregulatzailerik edo ez-erregulatzailerik araudiaren helburuak lortzeko, ez eta zer arazo eta premiari erantzuten dien ere.
Nolanahi ere, Batzordeak zenbait gogoeta gehitzen ditu, hala nola aztertutako testua hobetzeko proposamenak. Lehenik eta behin, Araudi honek kooperatiben berdintasun-planak egiteko eta erregistratzeko prozedura jaso lezake, nahitaezkotasuna gauzatu dadin. Gaur egun, ekintza hori beste arau baten bidez egitea aurreikusten da, eta komenigarria litzateke, uniformetasun-arrazoiengatik, erregelamenduan neurri hori sartzea.
Gainera, iraupen mugatuko kontratuen titular diren bazkide langileak edo lan-bazkideak iraupen mugagabeko bazkide izateko hiru urteko epea gehiegizkoa dela uste du Batzordeak. Hala ere, egia da aldi hori 11/2019 Legearen 26.2 artikuluaren arabera, lan-legeriaren aldaketak (32/2021 Errege Lege Dekretua) komenigarri egiten du Euskadiko Kooperatiben Legea berrikustea, iraupen mugagabeko bazkide izateko behar den denboraren murrizketa aplikatzeko.
(Ikus 3/25 Irizpena)