LAN MERKATUA
A. EUSTAT – PRA*
BATEZ BESTEKOA
BATEZ B. 2015
BATEZ B. 2016
I 2016
II/2016
III/2016
IV/2016
Jarduera tasa
Tasa %
57,6
56,9
57,1
57,3
57,0
56,4
milakotan
1.054,8
1.042,6
1.045,3
1.050,0
1.043,1
1.032,3
Langabezia tasa
15,3
13,4
14,4
13,9
12,6
12,5
161,9
139,4
150,7
146,1
131,7
129,3
Gizonezkoen langabezia-tasa
15,6
13,2
14,7
14,2
11,7
12,2
87,0
72,6
81,2
78,6
64,6
66,1
Emakumezkoen langabezia-tasa
15,1
13,5
14,1
13,6
12,8
74,9
66,8
69,5
67,5
67,2
63,2
Gazteen langabezia tasa
35,2
29,3
34,1
31,8
25,6
24,8
16,2
15,2
14,8
9,4
Lan tasa. Aldaketa tasa
Urt. arteko ald.
1,4
1,2
1,0
1,7
0,9
892,9
903,2
894,6
903,9
911,3
903,0
Azaroa 2016
Abendua 2016
Urtarrila 2017
Otsaila 2017
B. Errgistratutako langabezia (LANBIDE-SEPE)
Urte arteko ald.
-6,7
-8,9
-9,3
-9,2
-10,2
-9,9
mila
160,2
146,0
137,7
136,2
139,1
139,2
C. Langabezia-prestazioaren onuradunak
-17,5
-14,5
-14,6
-12,3
-12,2
:
65,1
55,7
51,0
52,2
53,8
D. Afiliazioa Gizarte Segurantzan
2,0
1,9
1,5
888,3
904,8
922,3
918,8
912,8
914,4
PRECIOAK, SOLDATAK ETA KOSTUAK
A. PREZIOAK
Urte arteko aldaketa
Aurkibidea 2015
Aurkibideak 2016
Azaroak 2016
Urtarrila
2017
KPI-INE (Base 2016)***
99,9
100,0
0,7
2,9
IPRI-EUSTAT (Base 2010)
105,9
102,8
-1,2
3,4
ICCE – EUSTAT (Base 2010)
105,7
106,4
B. SOLDATA HAZKUNDEAL**
Metatua
MET. 2015
MET. 2016
Urriak 2016
Indarrean dauden hitzarmenak
0,68
1,04
0,97
1,56
Urtean zehar sinatutako hitzarmenak
0,78
1,18
1,16
1,53
C. LAN KOSTUEN ALDAKETA (%)
MEDIA 2015
MEDIA 2016
Guztiko kostea (langile/hilabetea)
-0,6
-0,9
-0,3
-0,7
-1,4
Soldata-kostua (langile/hilabeta)
-1,1
-1,8
(*) 2016ko zifrak behin-behinekoak dira.
(**) EAEn erregistratutako hitzarmen kolektiboak.
(***) 2017ko urtarrilean aldaketa 2016ko oinarrira; 2016ko azaro eta abenduari dagozkion datuak amortizatu gabe daude.
Iturria: EUSTAT, CRL, INE, LANBIDE eta Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioaren datuekin egina. 2017-03-17ko datuak.
LANBIDEk otsailean 139.223 langabetu erregistratu ditu Euskadin eta 2010az gero ematen ez ziren mailatan mantentzen da.
Otsailean Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuak guztira 139.223 langabetu ditu erregistratuak EAEn (joan den urtean baino % 9,9 gutxiago eta Estatuan jaitsiera –% 9,7koa denean). Erregistratutako pertsonetatik % 44,8 gizonak eta % 55,2 emakumeak dira. Gainera, pertsona langabetuen % 6,4k 25 urte baino gutxiago ditu (ratioa Estatuan % 8ra iristen da). Bestalde, aurreko hilabetean baino 146 langabetu gehiago erregistratu dira. Urtarrileko datuekin alderatuz gero, langabezia industrian (-113) eta eraikuntzan (-157) jaitsi da, zerbitzuetan (+162) gorantz egin duen bitartean. Era berean, aurretik enplegurik izan ez duten pertsona inskribatuen kopurua gehitu da (guztira 15.926 pertsona dira, hau da, urtarrilean baino 212 pertsona gehiago). Hala, langabezia laugarren hilabetez (azarotik) ondoz ondo 140.000 langabeturen azpian mantendu da eta 2010eko abendutik, hots, duela sei urtetik ez zen lortzen.
EUSTATen Biztanleriaren Jardueraren Araberako Galdeketaren (BJA) azkeneko datuei, 2016ko laugarren hiruhilekokoei, erreparatuz, abenduan langabezia-tasa % 12,5era (aurreko hiruhilekoan % 12,6) jaitsi da EB28ren % 8,3ko eta Espainiako % 19,2ko ratioen aldean, EUROSTATen azaroko datuak kontuan hartuta.
Horrez gain, langabeziagatiko prestazioak gehitu egin dira 2017ko urtarrilean (azken datu erabilgarria), aurreko hilaren aldean: 1.600 pertsona. Dena den, urte artean % 12,2 murriztu dira. Hilabete honetan SEPEk EAEn 53.813 pertsona hartzaile erregistratuak ditu. Horietatik % 58k ordaindutakoaren araberako laguntza jasotzen du, % 36,3k subsidioa eta % 5,7k Gizarteratzeko Errenta Aktiboa. Halaber, 41 pertsona “Enplegurako Aktibatzeko Programaren” onuradunak dira[1]. Gure Erkidegoan 876,5 eurokoa da kontribuzio-prestazioaren batez besteko zenbatekoa, hau da, Estatuko batez besteko prestazioa baino % 7 altuagoa.
Beste ildo bati eutsiz, kontsumo prezioek otsailean gora egiten jarraitu dute. Hilabete honetan urteen arteko KPIa +% 2,9 izan da, nahiz eta % 0,4 jaitsi, aurreko hilabeteko prezioen bilakaerari erreparatzen badiogu. Otsailean indizearen talde guztiek urteen arteko tasa positiboak dituzte eta etxebizitza (+% 5,7) nahiz garraioa (+% 8,4) azpimarra daitezke. Adierazle honi dagokionez, 2017ko urtarrilean INEk oinarrizko aldaketa egin du, prezioen indizeko ordezkaritza hobetzeko xedez. Hala, produktuen saskian konposizioa aldatu du, baita haztapenen egitura eguneratu ere.
Bestalde, industria prezioak 2016ko amaieraz gero hazi dira. Industria prezioen indizea (IPRI) 2017ko urtarrilean urteen artean +% 3,4 izan da (abenduan +% 1,7), bi urte eta erdi (31 hilabete) urteen arteko saldo negatiboekin egon ondoren. Hazkuntzarik handienak kokearen eta petrolioa fintzearen adarretan suertatu dira (% 47,5eko hazkuntza), baita metalurgian eta metalezko produktuetan (+% 2,9) eta elikadura, edari eta tabakoaren industrian (+% 1,8) ere. Kontrako joerarekin, besteak beste, ondorengo sektoreetako prezioak jaitsi dira: energia elektrikoa, gasa, lurruna eta aire girotua (prezioak % 5 gutxitu dira), kautxua, plastikoa eta bestelako produktu mineral ez-metalikoak (–% 3,5) nahiz altzariak eta beste manufaktura industria batzuk (–% 1,7).
Amaitzeko, Lan Kostuaren Hiruhileko Inkestak (INE) erakusten dituen 2016ko laugarren hiruhileko datuei dagokienez, euskal enpresen guztizko lan-kostuek % 1,4ko jaitsiera ezagutu zuten, 2015eko laugarren hiruhilekoarekiko (–% 0,8 batez beste Estatuan). Horrela, hilean 3.078,07 euro/langile batez bestekoa lortu da, hau da, Estatuko batez bestekoa baino % 16,2 altuagoa. Bestetik, ordainsari-kostuak, oinarrizko ordainsaria, osagarriak, ordu estrengatik ordainketak eta ohiz kanpoko ordainketak nahiz atzerapenak sartuak dituztenak, EAEn 2.344,54 €/hilabete dira, joan den urtean baino % 1,8 gutxiago, alegia.
[1] Aldi baterako ohiz kanpoko programa, luzaroan langabezian dirauten pertsonentzat. Enpleguaren Zerbitzu Publikoek kudeatuta, enpleguaren politika aktiboak eta lan bitartekaritza kontuan hartzen dituzte, lan-merkatura itzultzeko aukerak areagotzeko xedez. Horrez gain, SEPEk kudeatzen duen laguntza ekonomikoa eskaintzen da, aipatu enplegu politika aktiboetan parte hartzeari lotuta. 16/2014 Errege Dekretu-Legea, abenduaren 19koa, Enplegurako Aktibazio Programa arautzen duena.