Enplegu, prezio eta soldaten adierazleak, 2015ko Maiatza

2015eko apirilean, Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuak guztira 167.441 langabetu ditu erregistratuak EAEn (joan den urtean baino %6 gutxiago eta Estatuan jaitsiera %-7,5ekoa denean). Pertsona horietatik %47,3 gizonezkoak eta %52,7 emakumezkoak dira. Gainera, pertsona langabetuen %6,2ak 25 urte baino gutxiago ditu (ratioa Estatuan %8,8ra iristen da). Era berean, joan den hilabetean baino 3.964 langabetu gutxiago dago. Martxoa abiapuntutzat hartuta, langabezia zerbitzuetan (-3.102), industrian (-523) eta eraikuntzan (-517) jaitsi da; bien bitartean, sektore primarioari erreparatuz, 5 pertsonatan gehitu da. Gainera, aurretik enplegurik izan gabe pertsonen kopuruak gorantz egin du (guztira 16.813, martxoan baino 173 gehiago).

EUSTATen Biztanleriaren Jardueraren Araberako Galdeketaren (BJA) azkeneko datuei, 2015eko lehenengo hiruhilekokoei, erreparatuz, batetik, martxoan langabezia-tasa %14,8koa (aurreko hiruhilekoan baino hiru hamarren gehiago) izan da EE28ren %9,8ko eta Espainiako %23,2ko ratioen aldean, EUROSTATen otsaileko datuak kontuan hartuta.

Gizarte Segurantzarekiko afiliazioari dagokionez, apirilean alta emanda 887.495 afiliatu zeuden, hain zuzen ere, aurreko urtean baino %1,8 gehiago. Hazkuntza-tasa bera izan zen martxoan eta azkeneko sei urteak kontuan hartuta altuena da, nahiz eta jarduera-adar desberdinen artean erritmo oso ezberdinak mantendu. Manufakturaren industriak afiliazioaren %18,7 (ehunekorik altuena) du, baina %0,5 jaitsi da. Merkataritza da bigarren jarduera garrantzian (afiliazioaren %15) eta %1,5 hazi da. Afiliazio guztiaren gainean duten pisuaren arabera hurrengo jarduerak (osasun-jarduerak, hezkuntza, ostalaritza eta administrazio-jarduerak) batez bestekoaren gainetik hazi dira.

Bestalde, 2015eko martxoan (azkeneko datu eskuragarria) langabeziarengatik prestazioak 2.500 pertsonan igo dira eta urteen arteko tasan %17. Hilabete honetan SEPEk EAEn 68.996 pertsona hartzaile erregistratuak ditu. Horietatik %55,3ak ordaindutakoaren araberako laguntza jasotzen du, %38,8ak subsidioa eta %5,7ak Gizarteratzeko Errenta Aktiboa. Era berean, 123 pertsona, %0,2, “Enplegurako Aktibazio Programaren”[1] onuraduna da. Gure Erkidegoan ordaindutakoaren araberako laguntzari dagokion batez besteko zenbatekoa 893,70 eurokoa da, hau da, Estatuan jasotzen den batez bestekoarena baino %11 gehiago.

Bestalde, kontsumoko prezioek apirilean beherantz egiten jarraitzen dute. Urteen arteko aldaketa-tasak zeroren gainetik arinki gelditu dira (%0,1 eta %0,2, urteen arteko ratioetan) 2014ko irailean eta urrian eta, beraz, balio negatiboak utzi arren, negatiboari eutsi zioten berriz ere azaroan. Nolanahi ere, joera hori gaur arte mantentzen da: %-0,5 2015eko apirilean, aurreko urteko hilabete berdinaren aldean eta Estatuko batez bestekoa %-0,6 izanik. Hortaz, sei hilabetez luzatzen ari dira emaitza negatiboak. Eboluzioan energiaren prezioek, bai erregaienak, baita elektrizitatearenak ere, eragiten jarraitzen dute eta Autonomia Erkidego guztietan ikur negatiboa du.

Industria-prezioek ere jaisten jarraitu dute. Industria-prezioen indizeak (IPRI) apirilean urteen arteko %-1,5 eskaini du eta jada hamar hilabete badira urteen arteko saldo negatiboekin. Sektoreka aztertuta, prezioek hazkuntzarik handienak energia elektrikoaren, gasaren eta lurrunaren adarretan izan dituzte. %4,4 hazi dira. Gauza bera gertatu zaie produktu farmazeutikoaren fabrikazioari (%1,8 igo dira) eta garraio-materialaren fabrikazioari (%0,9ko hazkuntza). Beste aldean, besteak beste, honako sektoreetan, ordea, prezioak jaitsi dira: koke-fabrikak eta petrolioa fintzeko fabrikak (%16,6ko jaitsiera), eraispen-industriak (%2,7ko beherakada) eta altzariak nahiz bestelako manufaktura-industriak, konponketa eta instalazioa (%2,0ko jaitsiera).